250-lecie KEN

Komisję Edukacji Narodowej powołano z inicjatywy króla Stanisława Augusta Poniatowskiego uchwałą sejmu rozbiorowego z 14 października 1773 r. Komisja była pierwszą – nie tylko w Rzeczypospolitej, ale i w całej Europie – państwową instytucją oświatową. 

Przed nowo powstałym urzędem postawiono zadanie przygotowania jednolitego systemu szkolnictwa. Fundamentem reformy miał być nowy układ i porządek nauk, oparty na aktualnej wiedzy, odkryciach i dokonaniach ówczesnego świata uczonych.

Wprowadzono przedmioty przyrodnicze, fizykę, matematykę, historię powszechną i narodową, geografię, elementy nauk rolniczych i medycznych, wychowanie fizyczne.

Ograniczono naukę łaciny na rzecz języka polskiego. Powstała pierwsza narodowa gramatyka, będącą ważnym narzędziem walki o nadanie odpowiedniej rangi językowi ojczystemu. Postulowano wyposażenie każdej szkoły w pomoce dydaktyczne oraz wzbogacanie bibliotek szkolnych.

Komisja Edukacji Narodowej w ciągu dwudziestu lat swojej działalności wykształciła i wychowała wielką liczbę światłych rodaków. To oni, odznaczający się gruntowną wiedzą o polskiej wolności, suwerenności i kulturze, przekazali te wartości oraz świadomość narodową kolejnym pokoleniom.

W tym roku obchodzimy 250-lecie powołania tej instytucji, która przyczyniła się do rozwoju nauki.

Skip to content